ΧΑΣΜΑ ΓΕΝΕΩΝ

της Ειρήνης Δόξα-Λαμπρινοπούλου, Μαθήτρια της Β' Τάξης
Παρατηρώντας συγγενείς μου μεγαλύτερης ηλικίας, η γιαγιά εξαιρείται, μόνο ένα πράγμα μπορώ να σκεφτώ: «Ήταν, όντως, κι αυτοί κάποτε παιδιά;».  Οι κινήσεις τους, ο τρόπος ομιλίας τους, το λεξιλόγιό τους, οι ξεπερασμένες, εν μέρει, αντιλήψεις τους  και προπάντων οι «ψευτοπροχωρημένες» ιδέες τους κάνουν εμφανείς τις διαφορές μεταξύ χθεσινής και σημερινής γενιάς. Ωστόσο, το χάσμα γενεών δεν έχει εμφανιστεί τα τελευταία χρόνια, υπήρχε ήδη από την αρχαιότητα. Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνεται και από την κωμωδία του Αριστοφάνη Νεφέλες, στην οποία περιγράφεται με παραστατικότητα η σύγκρουση ανάμεσα στον οπισθοδρομικό πατέρα και τον επιπόλαιο γιό.

  Αμφότερες οι πλευρές, γονείς-παιδιά, αλλά και άλλες ομάδες που συχνά δημιουργούνται, όπως αυτή των  καθηγητών- μαθητών, αλληλοκατηγορούνται, προκειμένου να δικαιολογηθούν οι ίδιοι. Από την μία, οι νεότεροι αποδίδουν στους μεγαλύτερους ευθύνες για υποκρισία, τυπικότητα, κάλπικη ευγένεια και θεοποίηση των υλικών αγαθών και του χρήματος. Από την άλλη, οι μεγαλύτερης ηλικίας επικρίνουν τους εφήβους για τα ακριβώς αντίθετα, δηλαδή για αυθάδεια, ανευθυνότητα και αδιαφορία.

  Αφενός, τα παιδιά υποστηρίζουν, δικαίως, κατά την άποψή μου, πως οι μεγάλοι θα έπρεπε να κάνουν κάποιες υποχωρήσεις, έστω και τυπικές, προκειμένου να διατηρηθούν οι ισορροπίες των σχέσεων. Οι γονείς, όντας πιο ώριμοι και έχοντας περάσει από αυτό το στάδιο ζωής, οφείλουν να μην επιπλήττουν κάθε κίνηση και ενέργεια των νεότερων μελών της οικογένειας και να μην προβάλλουν τους φόβους τους με τρόπο τέτοιο που θα έχει αρνητικές επιπτώσεις στη –μετέπειτα- ζωή τους. Πρέπει να σημειωθεί ότι η πρώτη εικοσαετία της ζωής ενός ανθρώπου είναι καθοριστικής σημασίας, διότι το άτομο, μέσα από καθημερινές εμπειρίες και ερεθίσματα, ανακαλύπτει τον προσανατολισμό του, βρίσκει τα ενδιαφέροντά του και, κυρίως, διαμορφώνει τον χαρακτήρα του. Για τον λόγο αυτό οι γονείς πρέπει να παραχωρούν στους νεότερους περισσότερη ελευθερία, προκειμένου να μην γίνουν πανομοιότυπα αντίγραφα των προγενέστερων, αλλά να εξελιχθούν μαθαίνοντας από τα λάθη τους, δηλαδή όπως λέει και το γνωστό γνωμικό «το πάθημα να γίνει μάθημα».

  Αφετέρου, και τα παιδιά θα έπρεπε να δείχνουν κατανόηση στην στάση των γονιών τους, διότι τα προβλήματα που εκείνοι καθημερινά αντιμετωπίζουν είναι σαφώς περισσότερα και δυσκολότερα. Δεν είναι το παιδί αυτό που πρέπει να εργαστεί σκληρά για να παρέχει τα απαραίτητα στην οικογένεια και επιπλέον να τρέχει σε τράπεζες, στην εφορία, στο σχολείο να ενημερωθεί για την πρόοδο του γιου/της κόρης, να έχει έτοιμο φαγητό και να μπορεί να δώσει χαρτζιλίκι όποια ώρα και στιγμή. Ωστόσο, ούτε ο γονιός είναι εκείνος που έχει να αντιμετωπίσει μια κρίση ιδεών, μία κατάρρευση του παραμυθένιου κάστρου στο οποίου ζούσε όλη του την ζωή μέχρι που αναγκάστηκε να αντιμετωπίσει τον έξω κόσμο. Όχι, αυτό πρέπει να το κάνει το παιδί, ο έφηβος, ο νέος, ο αυριανός πολίτης. Το κύριο χρέος των γονιών είναι η πολύπλευρη και ουσιαστική παροχή παιδείας η οποία συμβάλλει με τρόπο καθοριστικό στη διάπλαση της προσωπικότητας των απογόνων τους.

  Ολοκληρώνοντας, αξίζει να υπογραμμιστεί ότι  πίσω από οποιαδήποτε ένταση, βρισιά, διαμάχη, τσακωμό και μικροδιαφωνία κρύβεται η πραγματική και ειλικρινής αγάπης μεταξύ προγενέστερων και μεταγενέστερων. Δεν είναι κατακριτέο, αλλά, αντίθετα, απολύτως φυσιολογικό, ότι οι μεν μεγάλωσαν με τα συγκεκριμένα πρότυπα, ενώ οι δε με κάποια άλλα. Είναι, παρόλα αυτά, ηθική υποχρέωση και των δύο πλευρών να μην καταπατούν τα πιστεύω, τις ιδέες, τις αξίες και τα θέλω των άλλων. Ωστόσο, υπάρχει άραγε κάπου η χρυσή τομή; Ίσως ο αλληλοσεβασμός μπορούσε να θεωρηθεί μία καλή αφετηρία!